A LOITA PATRICIO-PLEBEA POLA EQUIPARACIÓN DE DEREITOS EN ROMA

Un rei etrusco chamado Tarquinio foi o último dos sete reis que gobernou en Roma. A súa soberbia levouno a perder o poder e ser expulsado da cidade polos patricios no ano 509 a. C. Isto provocou unha guerra contra outras cidades etruscas que querían recuperar  Roma. Os romanos gañaron e Roma sería gobernada polos patricios, terratenentes que formaban o Senado, un consello de deliberación para os anteriores reis.

OS PATRICIOS: Eran as familias fundadoras de Roma e os seus descendentes que se repartían as terras propiedade comunal de Roma, o ager públicus, Pola súa linaxe ou orixe tiñan todos os dereitos políticos reunido en Asemblea (Comitia Curiata) escolleran aos reis durante a monarquía, Pero tras da expulsión destes van a exercer o poder dende o Senado (Consello de representantes das vellas familias patricias) e elixir anualmente aos maxistrados para que gobernen a cidade.

OS PLEBEOS: Os plebeos eran familias de pequenos campesiños, artesáns, obreiros e comerciantes chegados a Roma despois da súa fundación, polo que carecían de dereitos políticos (non podían participar de calquera dos órganos de goberno), pero como cidadáns que eran debían combater no exército e morrer pola cidade chegado o caso.  

 Así no ano 494 a.C. os plebeos ameazan aos patricios con marchar de Roma e fundar unha nova cidade se estes non conceden estes tres dereitos:

- Non perder a liberdade por impago de débedas.

- A creación dun maxistrado (Tribunos da plebe) con dereito a veto ante o Senado e os maxistrados.

- A creación dunha asemblea da plebe (concilia plebis).

A LOITA POLA EQUIPARACIÓN DE DEREITOS

Esta primeira folga xeral dos plebeos, foi o comezo dunha serie de reivindicacións que lograrán a equiparación de dereitos entre patricios e plebeos á altura do ano 287 a.c. Bótalle un ollo ao esquema deste proceso:

494 a.C. folga xeral plebea

451-449 a. C. Lei escrita

440 a.C.  permite os casamentos entre patricios e plebeos.

Do 409 a.C. ao 300 a.C. os plebeos van ir accedendo a cargos públicos como cuestura, consulado, censura, pretura, pontificado que antes eran exclusivos dos patricios.

287 a.C.A equiparación en dereitos é unha realidade dándolle o Senado forza de lei ás decisións das asambleas da plebe.

 A REPÚBLICA ROMANA; SENATUS POPULUSQUE ROMANUM (SPQR)

SENATUS: Era un consello de patricios experimentados (senes en latín: ancián). O Senado naceu na época da Monarquía, pero pasa a ser o centro neurálxico do sistema político romano durante á República, dominado polos patricios será a ferramenta máis poderosa para defender os seus privilexios.

POPULUS: O pobo votaba en asembleas ou comitia. As asembleas nas que o pobo podía exercer o seu dereito a elixir aos gobernantes, entre outros asuntos, pero en principio estas asembleas para votar  estaban só nas mans dos patricios. Logo apareceu a asemblea dos plebeos (Concilia plebis) para poder escoller aos seus propios maxistrados, os tribunos da plebe. 

Na época republicana será o Comitia centuraita (con unha gran maioría de patricios) quen escollera os cargos máis importantes ou con maior poder. A última asamblea era os Comitia tributa, con maioría de plebeos, inicialmente só válida para escoller cargos de menor importancia, pero coa equiparación de dereitos entre patricios e plebeos coa evolución da República será a asamblea máis democrática (un home un voto) e irá cobrando cada vez máis protagonismo ata ser crucial nos últimos momentos de crise da época republicana.

DO CURSUS HONORUM: Este é o nome que recibía a carreira política en Roma. Os distintos magistrati, maxistrados. Era o camiño a seguir para lograr ser cónsul, é dicir, primeiro ministro, e posteriormente senador, poder intervir directamente no goberno. Inicialmente exclusivo dos patricios, pero ao que van ir incorporándose pouco a pouco os plebeos, especialmente os máis ricos, claro está.

Como funcionaba a República Romana: